Sau tổng tuyển cử, phiên họp riêng biệt đầu tiên của Hạ nghị viện được tổ chức vào ngày 5 tháng 8 để bầu một tân thủ tướng.[37] 296 trong số 500 thành viên của nghị bỏ phiếu tán thành để Yingluck Shinawatra làm thủ tướng, ba người phản đối, và 197 phiếu trắng.[38][39] Chủ tịch Quốc hội là Somsak Kiatsuranont khuyến nghị Quốc vương Bhumibol Adulyadej bổ nhiệm Yingluck làm thủ tướng vào ngày 8 tháng 8.[40] Tuyên bố bổ nhiệm bà làm thủ tướng được hồi tố, có hiệu lực từ 5 tháng 8. Yingluck lập Hội đồng Bộ trưởng vào ngày 9 tháng 8. Bà cùng các bộ trưởng tuyên thệ nhậm chức vào ngày 10 tháng 8.[41]

Các thành viên chủ yếu trong nội các của Yingluck gồm Bộ trưởng Nội vụ Yongyuth Wichaidit, Bộ trưởng Tài chính Thirachai Phuvanatnaranubala, và Bộ trưởng Quốc phòng Yuthasak Sasiprapa. Trong nội các của Yingluck không có các thành viên Áo Đỏ từng lãnh đạo kháng nghị chống chính phủ do Đảng Dân chủ lãnh đạo.

Khảo sát sau khi nội các của bà được công bố cho thấy nội các được đánh giá cao nhất về năng lực kinh tế. Điều này cũng thể hiện rằng Yingluck được ủng hộ phổ biến hơn người anh Thaksin của bà.[42]

Trong mùa mưa năm 2011, Thái Lan đón lượng mưa lớn nhất trong vòng 50 năm.[43] Nạn lụt nhanh chóng lan từ bắc đến trung lưu vực sông Chao Phraya, và đến đầu tháng 10, tỉnh Ayutthaya ở phía bắc của Bangkok hầu như bị ngập lụt. Yingluck lập các hoạt động giám sát và cứu trợ lũ lụt tập trung vào giữa tháng 8 và tiến hành công du các tỉnh bị lụt từ ngày 12 tháng 8.[44] Yingluck cũng cam kết đầu tư cho các dự án phòng ngừa lũ lụt dài hạn, bao gồm xây dựng các kênh tiêu nước. Các biện pháp cắt lũ bị ngăn trở do tranh chấp giữa các bên khác nhau của hàng rào ngăn lũ: người bên phía bị ngập tại trong một số trường hợp đã phá hoại các hàng rào, đôi khi dẫn đến đối dầu vũ trang.[45][46] Thủ lĩnh đối lập Abhisit Vejjajiva và các nhà lãnh đạo quân sự kêu gọi Yingluck tuyên bố tình trạng khẩn cấp, nhằm cho quân đội quyền lực lớn hơn để đối phó với phá hoại.[47] Abhisit Vejjajiva từng tuyên bố tình trạng khẩn cấp vào năm 2010 để trấn áp những người kháng nghị. Yingluck bác bỏ vì cho rằng nó sẽ không cải thiện sự quản lý lũ lụt, song bà ban hành một cảnh báo tai họa và nó trao cho chính phủ của bà nhiều quyền lực hơn để kiểm soát lũ lụt.[48]

Ngày 18 tháng 1 năm 2012, Yingluck tiến hành cải tổ nội các, phân công sáu thành viên nội các sang các chức vụ mới, bổ nhiệm mười bộ trưởng và cấp phó mới và bãi chức chín thành viên trong chính phủ.[49] Hành động này được nhận định là một bước đi nhằm tăng cường trung thành với Thủ tướng và ứng phó với bất mẫn trước cách xử trí của chính phủ trong nạn lụt.[49][50] Trong nội các này có Nattawut Saikua (Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp), ông là thủ lĩnh đầu tiên của Mặt trận Thống nhất vì Dân chủ chống Độc tài.[51][52] Ngày 30 tháng 6 năm 2013, Yingluck tiến hành cải tổ nội các lần thứ năm, thay đổi 18 chức vụ trong nội các.[53] Bà tự đảm nhiệm chức vụ Bộ trưởng Bộ Quốc phòng.[53]

Đối phó với biểu tình

Dự luật đại xá được Hạ nghị viện do Pheu Thai chiếm đa số thông qua vào ngày 1 tháng 11 năm 2013.[54] Theo dự thảo cuối cùng của dự luật, sẽ ân xá cho những người kháng nghị tham dự trong các sự kiện khác nhau trong bối cảnh bất ổn chính trị từ năm 2004, bãi bỏ kết tội Thaksin tham nhũng và hủy bỏ các buộc tội tàn sát đối với Abhisit và Suthep.[55][56] Sau đó, nhiều cuộc biểu tình diễn ra khắp Bangkok, cùng một số thành phố thuộc tỉnh. Một số trường đại học và tổ chức ra tuyên bố chỉ trích dự luật.[57] Đối diện với kháng nghị kịch liệt, Yingluck ra tuyên bố thúc giục Thượng nghị viện quan tâm đến nguyện vọng của dân chúng khi nghiên cứu dự luật. Các lãnh đạo của Đảng Pheu Thai cũng hứa không khôi phục dự luật, hay bất kỳ dự luật ân xá nào khác, nếu nó bị Thượng nghị viện bác bỏ. Đến ngày 11 tháng 11 năm 2013, Thượng nghị viện nhất trí bác bỏ dự luật.[58][59] Tuy nhiên, kháng nghị tại Bangkok vẫn tiếp diễn, Suthep và tám nghị sĩ khác trong Đảng Dân chủ từ chức để lãnh đạo biểu tình, kêu gọi quần chúng đình công và thực hiện bất tuân dân sự.[60]

Ngày 25 tháng 11 năm 2013, những người biểu tình chống chính phủ dưới sự lãnh đạo của Suthep bắt đầu tuần hành đến một số cơ quan chính phủ và tiến vào trong Bộ Tài chính, Cục Ngân sách, Bộ Ngoại giao và Cục Quan hệ Công cộng, buộc các cơ quan này đóng cửa. Cảnh sát không can thiệp do chính phủ lo ngại rằng điều này sẽ dẫn đến lặp lại đảo chính như hồi năm 2006. Yingluck áp dụng Đạo luật Nội an (ISA) tại Bangkok và tỉnh Nonthaburi, cùng các huyện Bang Phli và Lat Lum Kaeo lần lượt thuộc tỉnh Samut Prakan và Pathum Thani.[61] Ngày 1 tháng 12 năm 2013, những người biểu tình nỗ lực tiến hành "chính biến nhân dân", tìm cách xâm nhập Tòa nhà Chính phủ và trụ sở Cảnh sát, song bị cảnh sát ngăn cản. Khoảng 2.700 binh sĩ không có vũ trang được triệu đến hỗ trợ cảnh sát. Đến chiều cùng ngày, Yingluck phải hoãn kế hoạch phỏng vấn với truyền thông và chuyển đến một địa điểm bí mật khi tòa nhà bà có mặt bị người biểu tình bao vây.[62][63] Sau đó, Suthep đơn phương tuyên bố ông đã gặp Yingluck để đưa một tối hậu thư về "trao quyền lực cho nhân dân" trong vòng hai ngày. Ông tái xác nhận lập trường không chấp thuận Yingluck từ chức hoặc giải thể Hạ nghị viện, mà kêu gọi thay thế các quan chức đắc cử bằng một "Hội đồng Nhân dân" phi tuyên cử và thể chế này lựa chọn lãnh đạo.[64] Yingluck bác bỏ các yêu cầu dựa trên cơ sở rằng đình chỉ quá trình dân chủ là vi hiến.[65] Ngày 3 tháng 12 năm 2013, cảnh sát dỡ bỏ các rào chắn của mình và cho phép người biểu tình tiến vào địa điểm nhằm làm giảm căng thẳng nhân dịp kỷ niệm sinh nhật Quốc vương.

Ngày 28 tháng 11 năm 2013, Yingluck vượt qua bỏ phiếu bất tín nhiệm tại Hạ nghị viện.[66] Ngày 8 tháng 12 cùng năm, toàn bộ 153 nghị sĩ của Đảng Dân chủ từ chức nằm gia tăng áp lực với chính phủ.[67] Nhằm đối phó với đại biểu tình, Yingluck giải thể Hạ nghị viện vào ngày 9 tháng 12 năm 2013 và đề xuất tổng tuyển cử vào ngày 2 tháng 2 năm 2014, sau đó được ủy ban bầu cử phê chuẩn.[68] Tuy nhiên, Đảng Dân chủ tuyên bố họ tẩy chay cuộc bầu cử vào tháng 2.[69] Ngày 21 tháng 3 năm 2014, Tòa án Hiến pháp ra phán quyết vô hiệu hóa bầu cử do không được hoàn thành trong một ngày trên toàn quốc.[70]

Cáo buộc tư pháp

Với tư cách là chủ tịch của ủy ban lúa gạo, Yingluck phải đối diện với điều tra tư pháp khi cơ quan chống tham nhũng của Thái Lan điều tra vai trò của Thủ tướng trong chương trình trợ giá gạo, sau khi tiến hành buộc tội tham nhũng chính thức với hai thành viên trong nội các của bà. Ủy ban chống tham nũng Quốc gia (NACC) kiểm tra xem liệu bà có cẩu thả trong công việc của chủ tịch ủy ban.[71] Mặc dù là chủ tịch, vào năm 2013 Yingluck tự nhận rằng bà chưa từng tham dự các hội nghị của Ủy ban chính sách lúa gạo Quốc gia.[72] Ngày 8 tháng 5 năm 2014, Ủy ban chống tham nhũng Quốc gia nhất trí truy tố Yingluck trong vụ án tham nhũng chương trình trợ giá gạo.[73][74][75]

Ngày 7 tháng 5 năm 2014, Tòa án Hiến pháp nhất trí bãi chức thủ tướng của Yingluck do thuyên chuyển vi hiến sĩ quan an ninh hàng đầu Thawil Pliensri khỏi chức vụ Tổng thư ký Ủy ban An ninh Quốc gia vào năm 2011. Thawil bị thuyên chuyển vào tháng 9 năm 2011, mở đường cho Cảnh sát trưởng đương nhiệm là Wichean thay thế ông. Priewpan Damapong, em trai vợ cũ của Thaksin, kế nhiệm Wichean làm cảnh sát trưởng. Yingluck lập luận rằng việc bổ nhiệm Priewpan không vì vụ lợi cho gia tộc của bà vì Thaksin đã ly dị Potjaman Damapong khi tiến hành thuyên chuyển.[76]